Vrijdag 31 mei 2019
Teylersmuseum
Met een omweg loop ik langs de Koepelgevangenis en de Amsterdamse Poort naar Het Teylersmuseum.
Dit museum is het oudste museum van Nederland en genoemd naar Pieter Teyler van der Hulst(1702-1778), een vermogende Haarlemse zijdefabrikant en bankier. Hij had grote belangstelling voor kunst en wetenschap. Op beide terreinen legde hij verzamelingen aan met de gedachte dat kennis de mensheid kon verrijken. In zijn testament bepaalde hij dat zijn vermogen moest worden ondergebracht in een stichting ter bevordering van kunst en wetenschap. De uitvoerders van Teylers testament besloten het eerste museum van Nederland te bouwen waarin voorwerpen van kunst en wetenschap verenigd zouden worden. Vanaf 1784 is dit onafgebroken voor het publiek opengesteld. Mensen als Napoleon en Einstein hebben hier hun ogen uitgekeken. De collectie is uniek in de wereld en het gebouw zelf is een museumstuk op zich.
De eerste twee zalen van het museum zijn de fossielenzalen waar, in mooie vitrinekasten, allerlei fossielen liggen met als hoogtepunten de mammoetschedel, het fossiel van de oervogel en de kaak van de Mosasaurus. In de instrumentenzaal staan allemaal geheimzinnige natuurkundige instrumenten. Waaronder de grote elektriseermachine waarbij de spanning kon oplopen tot 300.000 volt. De vierde zaal is de monumentale Ovale zaal met prachtige vitrines met verzamelingen gesteenten en op de eerste verdieping kasten met wetenschappelijke boeken uit de begintijd van het museum. Daarna volgen twee zalen met schilderijen en verzamelmappen voor prenten en tekeningen. Het numismatisch kabinet schijnt ook uniek te zijn. Dit is een verzameling munten en penningen. De tijdelijke expositie in het museum ging over het werk van de Duitse kunstenaar zoöloog Ernst Haeckel. Bij het museum is ook een museumcafé en een winkel waar je allerlei souvenirs van het museum kunt kopen.
Frans Halsmuseum
Het is half vier als ik het Teylersmuseum uit kom. Ik heb nog tijd over om ergens anders wat te bekijken. Ik had op de markt bij de Bavo gezien dat het Frans Halsmuseum tegenwoordig zich op de markt bevind. Dat is maar een paar minuten lopen en dat is mijn volgende doel. Het is denk ik wel 25 jaar geleden dat ik voor het laatst in het Frans Halsmuseum ben geweest en ik wil er nog wel weer eens kijken. Als ik het monumentale pand aan de markt inloop krijg ik te horen dat het Frans Halsmuseum twee locaties heeft in de stad. Het oude museum waar de oude werken hangen en het nieuwe museum waar moderne kunst hangt. Ik ben nu dus in het moderne museum. Het oude is op tien minuten loopafstand.
De moderne kunstwerken zijn geïnspireerd door de kunstwerken van Frans Hals. Een grote afbeelding van één van zijn werken hangt in elke zaal en verschillende moderne kunstenaars hebben hun visie daarop tot uitdrukking gebracht. Ik vind er niet veel aan. De meeste werken spreken mij totaal niet aan. Frans Hals schilderde tegen de gewoonte van zijn tijd regelmatig ook alledaagse mensen. ‘Malle Babe’ bijvoorbeeld of het portret van een ‘Mulat’. De vraag werd gesteld of er nu ook bepaalde mensen wel worden geportretteerd en bepaalde mensen weer niet. Een kunstenaar had schilderijen gemaakt waar ik met mijn neus op moest gaan staan om te ontdekken dat het geschilderd was en geen foto. Ik heb het museum snel gezien en na een half uurtje keer ik terug naar de boot.
