Zaterdag 4 augustus 2018
Rubens achterna
Rubensiaans is een bestaand woord afkomstig van de Antwerpse schilder Peter Paul Rubens (1577-1640). De betekenis volgens het woordenboek is ‘met weelderige vormen’. Voor zover ik weet is Peter Paul Rubens de enige schilder die een woord heeft toegevoegd aan de Nederlandse taal. De Antwerpse schilder staat dit jaar in de schijnwerpers. Het thema Antwerpen Barok 2018 zal daar wel mee te maken hebben. In vijf kerken hangen verschillende werken van deze kunstschilder en vandaag ga ik ondanks de hitte proberen deze kerken te zoeken. “Rubens achterna” heet de gratis stadswandeling die je via de Antwerp Museum App kunt downloaden. Ik doe de wandeling op eigen houtje en vertrek bijtijds omdat het vandaag weer flink warm wordt. Ik hoop dat het in de kerken koel is maar dat zal wel ijdele hoop zijn. De Sint-Pauluskerk ligt als eerste op de route die ik loop. De kerk is echter op deze zaterdagochtend niet open. Om 14.00 uur kan ik er naar binnen.
Onze-Lieve-Vrouwekathedraal.
Ik loop maar meteen door naar de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in het centrum van Antwerpen. Deze kerk is wel open en ik moet in de rij aansluiten om een kaartje te kopen. Ik betaal € 6,- voor de entree en neem eerst even plaats in de bank om de begeleidende folder te lezen. De kerk staat vol met kunstwerken en gelukkig staat er een beschrijving naast het kunstwerk in vier talen. De kerk bevat twee orgels waar regelmatig concerten op gegeven worden. Het grote Schyven-orgel omvat 90 registers. Daarnaast is er in het midden van de kathedraal nog een transeptorgel, gemaakt in barokstijl in 1993 door Metzler orgelbau uit Zwitserland.
De werken van Rubens die in deze kerk hangen zijn drie drieluiken: de Kruisoprichting, de Kruisafneming, de verrijzenis van Christus en het altaarstuk: de hemelvaart van Maria. De afmetingen van deze werken zijn kolossaal. De figuren op de schilderijen zijn inderdaad over het algemeen volumineus en weelderig. De kunstwerken zijn eeuwen geleden voor deze plek besteld en ontworpen. De opdrachtgevers waren vaak de verschillende gilden van de stad die voor hun eigen kapel een altaarstuk bestelden. De kerk bevat ook heel veel houtsnijwerk in de koorbanken, biechtstoelen en preekstoel. Beeldhouwwerken in soorten en maten. Een beeld van Madonna met kind in carraramarmer trekt mijn aandacht. Het is gemaakt door de Maaslandse school in het jaar 1350. De uitdrukking op het gezicht is bijzonder.
De tijd vliegt als en er is in deze kerk zoveel te bekijken. Moderne kunstenaars hebben voor deze kerk ook een bijdrage geleverd. Bij de ingang staat ‘De man die het kruis draagt’ van Jan Fabre een Antwerpse kunstenaar van deze tijd. In een kapel ligt een kunstwerk wat allemaal slaapmatjes uitbeeldt met details in drie kleuren. De temperatuur in de kerk is zodanig dat de druppels zweet op mijn voorhoofd staan. Ik sluit mijn bezoek af en loop door de drukte van de binnenstad weer terug naar de boot. De hond moet weer worden uitgelaten. Het is te warm om ’s middags de route ‘Rubens achterna’ te vervolgen. We hebben de lakens weer opgehangen om zoveel mogelijk schaduw te hebben aan boord. De temperatuur zorgt ervoor dat we tot weinig in staat zijn.
